Prevencija - saveznik u borbi protiv raka

Beograd | Vest, datum objave: 15. март 2019.

Uzroci povećanja broja obolelih od raka su sve veći broj stanovnika, produžen životni vek i stil života modernog čoveka. Na svetskom nivou podaci govore da su, prema obolevanju i umiranju od raka, najučestalije lokalizacije rak pluća, dojke i debelog creva. U Srbiji godišnje se u proseku otkrije oko 36.000 novih slučajeva raka, dok za godinu dana umre više od 20.000 ljudi. Među muškarcima prednjače rak pluća, debelog creva i prostate, a među ženama rak dojke, debelog creva, pluća i grlića materice. Srbija se među 40 ocenjivanih zemalja Evrope svrstava u grupu zemalja sa srednjim rizikom obolevanja i nalazi se na 12. mestu, ali i sa visokim rizikom umiranja od malignih bolesti u Evropi, pa je na drugom mestu, odmah posle Mađarske.

Značaj prevencije

Prevencija zauzima ključno mesto u svim zdravstvenim programima, kao izuzetno delotvoran pristup u kontroli malignih bolesti, a naučna istraživanja ukazuju da oko 30% svih smrtnih ishoda od malignih bolesti nastaju kao posledica pušenja duvana, prekomerne telesne težine, nepravilne ishrane, nedovoljne fizičke aktivnosti i konzumacije alkohola, dok se na više od 80% svih malignih bolesti može uticati modifikovanjem i eliminacijom ovih faktora rizika. Konzumiranje alkohola povećava rizik od nastanka raka usta, ždrela, dojke, debelog creva i jetre, a svaka preterana izloženost sunčevoj svetlosti ili veštačkim izvorima svetlosti, kao što su solarijumi, povećava rizik od dobijanja svih vrsta raka kože. Svaki deseti slučaj raka je posledica neke infekcije.

U Srbiji su 2013. godine doneti nacionalni programi za skrining raka grlića materice, raka dojke i kolorektalnog raka, koji bi trebalo da značajno smanje obolevanje i umiranje od navedenih lokalizacija malignih tumora.

Razvijanje zdravih životnih stilova, motivisanje građana za pravovremeno obraćanje lekaru i korišćenje dostupnih resursa zdravstvenog sistema, ključni su saveznici u uspešnoj borbi protiv raka.